Arco de estereotaxia

Descrición

O arco de estereotaxia é un aparello para a cirurxía funcional do cerebro. A técnica introducida veu da man de neurocirurxáns formados en lugares dispares tales como Montreal: Dr. Aubrey Mussen e Leksell, ou Lisboa: Dr. Egas Moniz- Almeida Dasilva. Comezou a empregarse en humanos no ano 1947. O obxectivo era acceder á unha lesión ou punto do cerebro, xeralmente con agullas ou electrodos sen necesidade de abrir o cráneo.

Este instrumento intégrase dentro dun conxunto ou equipo conformado por tres máquinas en total contando co noso arco: o chamado sistema Leksell. Da nome ó seu descubridor, o doutor sueco antes citado. Os aparatos eran:

• Arco de estereotaxia

• Aparato de Raios X

• Xerador de lesións

Tratábase dun sistema adicado á neurocirurxía estereotáctica como mínimo invasor.

Leksell Stereotactic System® é o sistema preferido para a neurocirurxía intracraneal exacta a día de hoxe. A proxección de imaxe, a alta rixidez da plataforma e a facilidade de emprego asegúranse de que os requisitos críticos de exactitude estén cumpridos para esta disciplina cirúrxica.

O sistema é tamén a primeira opción para as biopsias, nas que a exactitude e flexibilidade requírense para os procedementos rápidos.

Deseñado para unha operación versátil e rápida, o sistema emprega coordenadas X, Y, Z, para localizar cualqueira punto no espacio 3D. En concreto, o sistema de coordenadas CACP (comisura anterior e posterior). O arco emprega o principio do centro-de-arco permitindo o acceso completo a cualqueira área intracraneal. Ademáis, este principio permite os puntos ilimitados da traxectoria e de entrada que se utilizarán.

Modo de emprego:

O arco de estereotaxia se lle colocaba ó paciente na cabeza coa abertura cara á cabeza coma se fose unha diadema. O arco dispoñía  das agullas e a colocación necesaria para poder ser introducidas na parte do cerebro na que se precisaba unha tinción ou aire para logo facer a radiografía.

Esta mesma radiografía logo serviría como plantilla para realizar os cálculos precisos para provocar a lesión. Eiquí entraba en xogo o xerador de lesións, outro aparello que contaba cuns electrodos para medir a temperatura. A proba normalmente facíase cun ovo ou un bistec para que non superase a temperatura adecuada, e unha vez comprobada xerábase a lesión no cálculo feito no punto do cerebro (calor). No maletín deste arco atopamos a plantilla coa cuadrícula que se colocaba detrás da cabeza do paciente. Dentro da caixa de raios X tamén temos un negatoscopio con máis plantillas para realizar as medicións.

O Doutor Botana que facilitou ó Musavi a súa tese de 1968 falaba xa da utilización dun aparello similar chamado Bertrand. Este tipo de cirurxía era empregada para tratar casos de epilepsia incontrolable e a enfermidade de Parkinson ou temblores postraumáticos. Posteriormente para radiocirurxía.

A guía inicial para a introducción dos electrodos realizábase introducindo aire nos ventrículos cerebrais. As agullas de estereotaxia eran introducidas a través de trepanacións realizadas nos osos do cráneo. A versión posterior deuse en chamar Radionex. Actualmente empréganse técnicas avanzadas de marcaxe con TAC e/ ou RM pare estes fines.

Este sistema en concreto estragouse no ano 80 e non se puido reparar xa que  custaba máis o arranxo que facer uno novo. A súa procedencia cremos que está vinculada ó antigo Hospital Almirante Vierna.